Το σπήλαιο ΄΄Καταφύγγι”
Το σπήλαιο ”Καταφύγγι” Δυρού, έγινε γνωστόν κατόπιν της αναγνωριστικής εξερευνήσεώς του υπό μελών της Ε.Σ.Ε. κατά το 1953. Κατ’ αυτήν είχε γίνει και πρόχειρον σχέδιο του σπηλαίου, και ανεγνωρίσθη η τουριστική αξία του! Η αναγνωρισθείσα όμως τουριστική σημασία του σπηλαίου, είχεν ανάγκην τελειωτέρας εξερευνήσεως, και λεπτομερεστέρου σχεδίου! Διωργανώθη εφέτος επίσκεψίς του, κατά την οποίαν εγένετο εκ νέου σχεδίασις 1:100.Η προσπέλασις του σπηλαίου εγένετο εκ Πύργου Δυρού, με μονοπάτι κακόν 3/4 της ώρας! Οι δε μετρήσεις έγιναν κατόπιν παραμονής εν τω σπηλαίω επί τρείς ημέρες.
Τελευταίαι μετρήσεις
Αν και εκ του σημερινού σχεδίου του σπηλαίου Καταφύγγι Δυρού, φαίνεται ότι η γενομένη προ δύο ετών αναγνωριστική εξερεύνησις και το εκπονηθέν σχέδιο, δεν απεμακρύνθησαν πολύ της πραγματικότητος.
Εν τούτοις δια την ακρίβειαν, παραθέτομεν κατωτέρω τα τελευταία εξακριβωμένα στοιχεία του, τα οποία έχουν ως εξής:
Ολικόν μήκος διαδρόμων και θαλάμων 700 μέτρα.
Μεγίστη έκτασις κατ’ ευθείαν από της εισόδου 175 μέτρα.
Μέγιστον βάθος από του ορίζοντος 12.5 μέτρα.
Μέγιστον ύψος οροφής εντός του σπηλαίου 10 μέτρα.
Μήκος μικροτέρας διαδρομής από της εισόδου, μέχρι του πλέον απομακρυσμένου σημείου 235 μέτρα.
Το σπήλαιον είναι τουριστικόν
Το σπήλαιον είναι τουριστικόν διότι έχει:
1) Περιέργους εικόνας
2)Σπανίας σπηλαιολιθωματικάς μορφάς
3)Μέγεθος ανάλογον προς πολλά εν Ευρώπη διευθετημένα δια τουρισμόν σπήλαια και
4) Ιστορικήν αξία.
Εξ όλων των μορφών του δύο αίθουσαι, η μία της αποθεώσεως, η οποία έχει εξαιρετικήν ηχητικήν και η άλλη της λίμνης, είναι χαρακτηριστικαί. Επίσης ένας δίσκος, που ευρίσκεται στον διάδρομο των δίσκων έχει διάμετρο 1.5 μέτρο και είναι ο μεγαλύτερος που ευρέθη μέχρι σήμερον εις σπήλαια της Ελλάδος.
Διευθέτησις του σπηλαίου
Ως πρός την διευθέτησίν του ευκολύνει πολύ ότι δεν έχει βάραθρα, και θα απαιτήση μόνο σε δύο η τρία μέρη διανοίξεως για την χάραξη διαδρομής εντός αυτού.
Μειονεκτήματα του σπηλαίου
Μειονεκτήματα του σπηλαίου δια τον αυτόν σκοπόν είναι η δυσκολία κατασκευής αμαξιτής οδού μέχρι της εισόδου του! και η ανάγκη χρησιμοποιήσεως ιδιαιτέρας γεννήτριας, δια να ηλεκτροφωτισθή, επειδή ευρίσκεται μακράν ηλεκτροφόρων αγωγών. Εις το προσωρινόν στάδιον της διευθετήσεώς του η δια φωτισμού Λούξ επίσκεψις του σπηλαίου αυτού, θα είχεν δυσκολία μόνον εις τας δύο μεγάλας αίθουσας! Εις τας οποίας θα είναι απαραίτητος ο φωτισμός δια ταινίας μαγνησίου.
Άννα Πετροχείλου
Φάρος της Λακωνίας 20/9/1957