Η Εθνική αιμοραγία
Καθ’ ον χρόνο γίνεται προσπάθεια για την οικονομική ανασυγκρότηση της Ελλάδος, δια της προωθήσεως της εκβιομηχάνοποιήσεως και της γεωργίας αυτής! Δεν παύει παραλλήλως να μεταναστεύη το ρωμαλαιώτερον δυναμικόν αυτής εκ γεωργών και ειδικεευμένων η ανειδικεύτων εργατών εις διαφόρους χώρας. Ούτω παριστάμεθα μάρτυρες μιας τρομεράς εθνικής αιμορραγίας. Κάθε μήνα, υπερωκεάνια, αναχωρούν δια την Αυστραλίαν, Αμερικήν και Καναδά κλπ μεταφέροντας εις τας χώρας ταύτας, δεκάδας χιλιάδας μεταναστών! Εν ώ σιδηροδρομικώς άλλαι χιλιάδες τοιούτων μεταβαίνουν δι εργασίαν εις δυτικήν Γερμανία και εις άλλας χώρας της Ευρώπης.
Κυρίως οι μετανάστες προέρχονται εκ της Ελληνικής επαρχίας, η οποία τείνει ήδη να ερημωθεί τελείως. Η μετανάστευσις προ πενήντα ετών θα ήτο δυνατόν να θεωρηθεί <<ευλογία Θεού>>, λόγω του μικρού αριθμού μεταναστών. Υπήρξεν αδυναμία της εθνικής οικονομίας να απορροφήση τον πλεονάζοντα πληθυσμόν της, δια ελλείψεως σχεδιασμού και πόρων προς αναπτυξίν της. Η αδυναμία αυτή τώρα μετονομάσθη <<κατάρα Θεού>> δια την Ελλάδα, η οποία κατήντησε πηγή εργατικών χεριών δια τα πλούσια κράτη, εις βάρος της δικής της οικονομίας.
Διότι ας μην αυταπατόμεθα. Το εισαγόμενον εργατικό συνάλλαγμα, κατ’ ουδένα τρόπον, είναι δυνατόν να αναπληρώση τον Εθνικόν πλούτον. Τον οποίον θα εδημιούργουν εν Ελλάδι, οι εκατοντάδες χιλιάδες των μεταναστών μας. Αλλά πέραν των οικονομικών συνεπειών, προβάλλει και η Ελληνική πλευρά. Μην λησμονώμεν, ότι λόγω του αφομοιωτικού των άνω υπερπόντιων χωρών, κατά πλειονότητα, οι μετανάσται και τα τέκνα των χάνονται δια την Ελλάδα. Και αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να μας αφήνει αδιαφόρους.
Πως θα υπάρξει ανόρθωσις της οικονομίας;
Είναι γνωστόν, ότι ουδείς μεταναστεύει, και ουδείς εγκαταλείπει το πάτριον έδαφος, εάν εις τον τόπον του έχει εξασφαλισμένη εργασία. Παρέχουσα σε αυτόν και στην οικογένειά του, τη δυνατότητα να ζήσει υπό όρους ανθρωπινούς. Αυτό είναι το απλούν οικονομικόν κοινωνικόν και εθνικόν πρόβλημα. Το οποίον ανευ αναβολής, πρέπει να απασχολήσει σοβαρώς, σοβαρώτατα την πολιτικήν και οικονομικήν ηγεσία του τόπου, πριν να είναι πολύ αργά.
Διότι, πως νοείται ανόρθωσις της οικονομίας ενός τόπου, όταν λείπει το υπόβαθρον αυτής, δηλαδή αι άγιαι εργατικαί χείρες << αι κινούσαι τα όρη>>; Τα κεφάλαια και τα σχέδια είναι το εν σκέλος, περί ου μέχρι τούδε διατίθεται πάσαν μέριμνα. Δια το έτερον σκέλος το εργατικόν δυναμικόν πότε θα μεριμνήσουν;
Χωρίς ανθρώπινο δυναμικό
Κατά καλόπιστον και αντικειμενικήν αναγνώρισιν, η άνοδος της οικονομίας της χώρας, ευρίσκεται ήδη εις ορθήν και υγιά οδόν. Φοβούμεθα όμως, ότι ταχέως, θα ευρεθώμεν προ της δεινής δοκιμασίας, να μην έχομεν το απαραίτητον ανθρώπινο δυναμικόν όυτε δια την γεωργίαν, ούτε δια την βιομηχανίαν.
Θα ήτο πλάνη να νομίζωμε ότε οι μετανάσται κυρίως της Αμερικής, του Καναδά και της Αυστραλίας, θα επέστρεφαν καλούμενοι! Θα έχουν ήδη δημιουργήσει την ζωήν των, τας οικογενείας των κλπ. Εκείνο που απομένει, εν όψει των καταστρεπτικών συνεπειών που έχει δια την Ελλάδα, η αιμοραγία της μεταναστεύσεως, είναι να δημιουργηθούν αι οικονομικαί εκείναι συνθήκαι που θα κρατήσουν τους Έλληνας στην χώρα μας.
Η μετανάστευσις βεβαίως, δεν δύναται να αντιμετωπισθή με απαγορευτικά μέτρα. Αλλά μόνον με πολιτικήν αντιμετωπίζουσα αποτελεσματικώς την ανεργίαν, η υποαπασχόλησιν, ικανοποιούσα τον ανθρώπινον μόχθον.
Χωρίς εργατικά χέρια η ύπαιθρος της Λακωνίας
Ήδη ας καμαρώσωμεν, τα πρώτα αποτελέσματα της μεταναστεύσεως, η οποία ερήμωσεν την ύπαιθρον. Έχομεν υπ’ όψιν, την έλλειψην εργατικών χεριών, κατά την φετινήν συλλογήν του ελαιοκάρπου. Οι κτηματίαι ευρίσκονται εν απογνώσει, διότι δεν βρίσκουν γεωργικούς εργάτας, και ο ελαιόκαρπος χάνεται, παρ’ όλον ότι το ημερομίσθιον του ανδρός ανέρχεται σε εκατό δραχμάς και της γυναικός εις εβδομήντα. Είναι άγνωστον πόσος ελαιόκαρπος θα χαθή, και ποία η ζημία των κτηματιών και της εθνικής οικονομίας.
Και όμως τα εργατικά χέρια τα οποία θα ηδύναντο να εργάζονται δια την οικονομικήν ανάσυγκρότησιν της πτωχής Ελλάδος, εργάζονται δια την οικονομικήν ευημερία άλλων χωρών.
Ας καμαρώσωμεν λοιπόν τα μέχρι τώρα έργα μας, και τας αντιφάσεις μας, εις ρύθμισην κεφαλαιωδών της Ελλάδος ζητημάτων, ως είναι η φοβερά μετανάστευσις…
Παναγιώτης Κουρελάκος
Δικηγόρος εν Πειραιεί
Φάρος της Λακωνίας 21/12/1964